Şanlıurfa’da, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki Göbeklitepe’den daha eski olabileceği değerlendirilen Mendik Tepe kazılarında yerleşik hayata geçişin izleri gün yüzüne çıkarılıyor.

Liverpool Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Mendik Tepe Kazı Başkanı Prof. Dr. Douglas Baird, “Bu çalışmalar, hem Taş Tepeler Projesi’nin gelişimini hem de Neolitik dönemin başlangıcını ve ilerleyişini anlamaya katkı sağlıyor. İnsanların yerleşik yaşama geçiş süreciyle ilgili veriler değerlendirilecek” dedi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Taş Tepeler Projesi” kapsamında yürütülen kazılarda, Göbeklitepe ve Karahantepe’den daha eski olabileceği düşünülen Mendik Tepe’de Neolitik döneme ait yapılar ortaya çıkarılıyor. Eyyübiye ilçesi kırsalındaki Payamlı Mahallesi’nde yer alan Mendik Tepe, ilk olarak Çakmak Tepe Kazı Başkanı Fatma Şahin tarafından keşfedildi.

2024’te başlatılan kazılar, Prof. Dr. Douglas Baird başkanlığında, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi işbirliği ve İngiliz Arkeoloji Enstitüsü desteğiyle devam ediyor.

Kazılarda farklı boyutlarda yapılar bulundu
Baird, kazılarda küçük ölçekli depolama veya yemek hazırlama yapılarıyla birlikte olası konut ve ritüel amaçlı büyük yapıların açığa çıkarıldığını belirtti. Özellikle taş işçiliği özenli bir binanın ritüel amaçlı kullanılmış olabileceğine dikkat çekti.

Neolitik dönemin başlangıcına işaret ediyor
Mendik Tepe’nin Neolitik dönemin en erken evrelerine tarihlenebileceğini vurgulayan Baird, Göbeklitepe ve Karahantepe ile ilişkili ancak onlardan daha eski bir yerleşme olabileceğini ifade etti. Çakmak Tepe’de de benzer bulgulara rastlandığını söyleyen Baird, her iki alanın da Taş Tepeler Projesi kapsamındaki diğer yerleşimlerden daha eski olabileceğini belirtti.

Göbeklitepe ve Karahantepe’deki büyük “T” biçimli dikili taşların aksine Mendik Tepe’de farklı formdaki dikili taşların bulunması, yerleşmeye özgü ayrı bir özellik olarak değerlendiriliyor.